- CRUCE
- CRUCEsubscribendi seu signum Crucis, subscriptionis vice chartis et instrumentis apponendi, ritus, passim occutrit apudScriprores medii et citerioris aevi. De Imperatore, et penc omnibus Germaniae Galliaeque Principibus, id docet Concilium Tribur. A. C. 821. can. ult. de Philippo Galliae Rege Charta eius, A. C. 1076. in Chron. Abbatiae S. Ioannis de Vineis: de Henrico Angliae Rege et Mathilde Regina, Charta Henrici II. in Monastico Angl. Tom. III. p. 7. de Eduardo, Ingulfus, qui aureas cruces effingi insubscriptioriibus consuevisse, refert etc. Sed et apud Graecos obtinuit mos: Unde in Synodo VIII. act. 10. subscribunt Imperatores Constantinus, Basilius ac Leo, πήξαντες ἰδιοχείρως εν τοῖς πέντε βιβλίοις τȏυ τιμίου ςταυροῦ τὸν τύπον --- γεγραφότες τὰς οἰκείας ὀνομασίας. Hincque παραβάτης τῶ ἰδιοχείρων ςταυρῶν, transgressor crucium propriâ manu subscriprarum, dicitur apud Ioan. Damascenum, in Synodica ad Theophilum Imperator. p. 134. periurus, vel qui fidem scriptô congisnatam fallit, quem ςταυροπάτην alii appellant, Nicetas, Scylnzes, Auctor incertus post Theophanem. Et quo sollennius ac firmius esset pactum, ipsae Cruces nonnumquam exarabantur calamô, in sanguine (qui pro Christi sanguine habitus) intinctô, cuius rei exempla produnt Theophanes, sub Ann. 20. Heraclii, p. 273. Leo Gramm. in Michaele Theophilo fil. etc. Atque hinc origo vocis signum, pro subscriptione, perenda, quod qui subscriberent, signum Crucis non modo exartent, sed et in insdem subscriptionibus signum sanctae Crucis imprimere, vel signô sanctae Crucis chartas firmare restarentur: quod quidem Christiani eorum temporum utplurimum, tamquam symbolum iuramenti seu sacramenti adbibuêre: nam, ut sacramentum corporale fiebat tactu, sic tale fiebat, appositione et impressione Crucis, Car. du Fresine, Glossar. Quod confirmat ex Phranze, l. 3. c. 4. Ioannes Kirchmannus, ubi ait, Praeter hanc subscriptionem (nominis cinnabati factam) tres quoque in fronte cruce, eiusdem coloris addebant, per quas scil. tacite iurabant, rata ea se velle, quae scriberent; de Annulis, c. 8. etc. De Cruce vero super caput positâ, iurandiritu, vide infra.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.